ไม่ว่าจะเป็นปัญหาสิวขึ้นที่รอบปาก สิวมุมปาก สิวบนปาก หรือเป็นสิวที่ปากบริเวณต่างๆ หลายคนมักจะสงสัยว่าเกิดจากอะไร หรือมีความกังวลใจว่าบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพอะไรหรือไม่ ควรรักษาอย่างไรดี? ในบทความนี้หมอจึงอยากจะพามาทำความรู้จักกับสาเหตุของ “สิวขึ้นรอบปาก” ว่าแท้จริงแล้วเกิดจากอะไร สิวขึ้นปากมีกี่ประเภท รวมถึงแนะนำวิธีรักษาสิวขึ้นที่รอบปาก และวิธีป้องกันไม่ให้เกิดสิวขึ้นริมฝีปากในอนาคต
ก่อนอื่น หมอขออนุญาตแนะนำตัวเองก่อนนะครับ หมอชื่อ หมอเอ็ม นายแพทย์มนตรี อุดมประเสริฐกุล เป็นแพทย์ประจำ เอ็มวีต้าคลินิก ครับ
สิวขึ้นรอบปาก
สิวขึ้นที่รอบปากนั้นสามารถเกิดขึ้นได้ง่าย เพราะบริเวณรอบปาก ใต้ปาก ไปจนถึงคางมีความมันง่าย เนื่องจากเป็นบริเวณที่มีต่อมไขมันใต้ผิวหนังอยู่มาก จึงทำให้ผิวบริเวณรอบปากผลิตน้ำมันออกมามากเกิน ส่งผลให้เป็นสิวรอบปากและคางได้ง่าย โดยสิวขึ้นรอบปากนั้นสามารถเกิดได้ทุกประเภท ไม่ว่าจะเป็น สิวอุดตัน สิวอักเสบ สิวหนอง สิวหัวช้าง เป็นต้น
สิวขึ้นรอบปากเกิดจากอะไร
สิวขึ้นรอบปาก รวมไปถึงสิวขึ้นคาง โดยส่วนมากมักเกิดจากต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมามากเกินไป ผสมรวมกับสิ่งสกปรก เซลล์ผิวที่ตายแล้ว หรือเชื้อแบคทีเรียต่างๆ จนทำให้เกิดการอุดตัน ซึ่งสิวที่ปากเกิดจากสาเหตุหลักๆ ดังนี้
1. ฮอร์โมนที่มีการเปลี่ยนแปลงไป
ระดับฮอร์โมนที่มีการเปลี่ยนแปลงไปสามารถส่งผลต่อการเกิดสิวขึ้นที่รอบปาก โดยเฉพาะฮอร์โมนเพศแอนโดรเจนที่เพิ่มสูงขึ้น จะมีฤทธิ์ไปกระตุ้นต่อมไขมันให้ผลิตน้ำมันออกมามากกว่าปกติ เมื่อไขมันผสมกับสิ่งสกปรก หรือเชื้อแบคทีเรียที่หลงเหลืออยู่บนใบหน้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณริมฝีปากถึงคาง ก็อาจทำให้เกิดสิวขึ้นรอบปากได้ รวมถึงฮอร์โมนที่เปลี่ยนไปในช่วงที่มีรอบเดือน การตั้งครรภ์ หรือการใช้ยาคุมกำเนิดบางชนิด ก็มีส่วนทำให้สิวรุนแรงขึ้นกว่าปกติ
2. ต่อมไขมันผลิตไขมันออกมามากจนเกินไป
บริเวณริมฝีปากไปจนถึงคาง เป็นบริเวณที่มีต่อมไขมันอยู่มาก เมื่อน้ำมันและไขมันถูกผลิตขึ้นในปริมาณมากจนเกินไป ท่อไขมันจะไม่สามารถระบายออกได้ทันจนทำให้เกิดการตกค้างในรูขุมขน ส่งผลให้เกิดสิวอุดตัน หรือสิวขึ้นรอบปากตามมา นอกจากนี้หากต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมามากเกิน ยังกลายเป็นอาหารของเชื้อแบคทีเรียอีกด้วย
3. พฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน
ปัจจัยเสี่ยงจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันที่ทำให้เกิดสิวขึ้นรอบปากมีอยู่หลากหลายปัจจัย ดังนี้
- การใช้มือสัมผัสบริเวณปากบ่อยๆ หากมือของเราสกปรก เชื้อแบคทีเรียที่สะสมอยู่บนนิ้วมือ ฝ่ามือ สามารถกระตุ้นให้เกิดสิวที่ปากได้
- การใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้า และเครื่องสำอางที่ก่อให้เกิดการอุดตันง่าย หรือก่อให้เกิดการระคายเคือง เช่น โฟมล้างหน้า รองพื้น ยาสีฟัน ลิปสติก เป็นต้น
- สิ่งของที่สัมผัสกับใบหน้าไม่ได้ทำความสะอาด เช่น ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว ปลอกหมอน เป็นต้น
- การแพ้หรือระคายเคืองจากยาสีฟัน
- สภาพอากาศ แสงแดด มลพิษ ฝุ่นควัน สามารถเป็นปัจจัยทำให้สิวผดขึ้นบริเวณรอบปากได้
- ความเครียด การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ
- การโกนหนวด อาจทำให้รูขุมขนอุดตัน
- การสูบบุหรี่ สารเคมีในบุหรี่สามารถกระตุ้นการเกิดสิว
ประเภทของสิวขึ้นรอบปาก มีอะไรบ้าง
ก่อนอื่นเราต้องมาทำความเข้าใจก่อนว่า สิวขึ้นบริเวณรอบปากนั้นสามารถเกิดได้หลากหลายแบบ ทั้งสิวอักเสบ สิวอุดตัน สิวผด เป็นต้น โดยประเภทสิวที่มักพบบริเวณรอบปาก มีดังนี้
1. สิวอักเสบ
- สิวหัวหนอง (Pustule) จะมีลักษณะเป็นสิวขนาดเล็ก โดยจะมีจุดสีขาวเหลืองหรือหนองอยู่ตรงกลาง ส่วนฐานสิวจะเป็นสีแดง สิวหัวหนองมักเกิดจากการอุดตันของรูขุมขน ทั้งเชื้อแบคทีเรีย เซลล์ผิวที่ตายแล้ว และน้ำมัน รวมถึงสิ่งสกปรกต่างๆ ที่ผสมร่วมกัน จนทำให้เกิดเป็นสิวขึ้นรอบปาก
- สิวหัวช้าง (Nodule) เป็นสิวอักเสบที่มีลักษณะเป็นตุ่มนูนขนาดใหญ่ ไม่มีหัว แต่อาจพบหนองอยู่ภายในได้ และไม่ควรรักษาด้วยการกดสิว เนื่องจากมีการอักเสบลุกลามเข้าไปข้างในผิวหนังชั้นแท้ ทำให้รักษายากกว่าสิวชนิดอื่น ๆ
- สิวไต (Nodular Acne) เป็นสิวอักเสบที่ไม่มีหัว มีลักษณะเป็นก้อนนูนแดงคล้ายสิวหัวช้าง แต่มีขนาดเล็กกว่า และอักเสบน้อยกว่า เมื่อสัมผัสจะพบว่าสิวไตมีความแข็งมาก ไม่สามารถบีบออกได้
2. สิวไม่อักเสบ
- สิวอุดตัน (Comedones) เป็นสิวไม่อักเสบ มีลักษณะนูนออกมาจากผิวหนัง ส่วนมากเกิดจากการอุดตันของรูขุมขน โดยสิวอุดตันมีทั้งหมด 2 ชนิด ได้แก่
- สิวหัวขาว หรือสิวอุดตันหัวเปิด เป็นสิวที่เกิดจากการอุดตันในผิวหนังชั้นตื้น สามารถมองเห็นหัวสิวได้ เมื่อปล่อยทิ้งไว้นานๆ สามารถส่งผลให้รูขุมขนกว้างขึ้นได้ เนื่องจากรูขุมขนถูกดันให้กว้างออก สิวขึ้นที่ปากชนิดนี้สามารถรักษาให้หายเองได้
- สิวหัวดำ หรือสิวอุดตันหัวปิด สิวขึ้นรอบปากชนิดนี้เป็นสิวที่ไม่สามารถมองเห็นหัวสิวได้จากภายนอก แต่เมื่อสัมผัสจะรู้สึกว่ามีสิวที่ปากนูนออกมา สามารถรักษาได้ด้วยการกดสิวเพื่อป้องกันไม่ให้พัฒนากลายเป็นสิวอักเสบ
- สิวผด (Acne Aestivalis หรือ Acne Mallorca) เป็นสิวที่มักเกิดจากสภาพอากาศร้อน หรือแสงแดด โดยจะเป็นผดผื่นเม็ดเล็กๆ ขึ้นเป็นจำนวนมาก บางครั้งมีอาการคันร่วมด้วย
สิวขึ้นรอบปาก ขึ้นบริเวณไหนบ้าง
สิวขึ้นที่รอบปากสามารถขึ้นได้หลายบริเวณ ไม่ว่าจะเป็น สิวที่ปากเอง หรือบริเวณใกล้เคียงริมฝีปาก เนื่องจากบริเวณปากรวมไปถึงคางมักมีความมัน อีกทั้งยังสามารถเกิดจากการเสียดสีของหน้ากากอนามัยได้อีกด้วย ทำให้สิวสามารถขึ้นได้หลายประเภท เช่น สิวอุดตัน สิวอักเสบ สิวหนอง เป็นต้น โดยสิวขึ้นรอบปากสามารถเกิดได้บริเวณดังต่อไปนี้
- สิวขึ้นริมฝีปาก
- สิวขึ้นมุมปาก
- สิวใต้ปากและคาง
หากเกิดสิวลุกลาม ท่านสามารถค้นหาคลินิกรักษาสิว ใกล้ฉัน เพื่อเข้ารับการรักษาอย่างตรงจุด โดยไม่ต้องเดินทางไกล
สิวขึ้นที่รอบปากแต่ละจุด ร่างกายบอกอะไร?
นอกเหนือจากสิ่งสกปรก หรือน้ำมันที่อุดตันในรูขุมขนแล้ว สิวขึ้นรอบปากในแต่ละตำแหน่งนั้น อาจบ่งบอกได้ถึงปัญหาสุขภาพได้ ดังนี้
สิวที่ปาก หรือคาง
หากพบว่ามีสิวที่ปาก หรือสิวขึ้นคาง อาจบ่งบอกได้ถึงระบบย่อยอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กกำลังทำงานผิดปกติ สามารถเกิดจากการรับประทานอาหารไม่ตรงเวลา รับประทานอาหารที่มีรสจัดมากเกินไป ดังนั้นผู้ที่มีปัญหาสิวที่ปาก หรือคางจึงควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสจัด เพื่อให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น
สิวขึ้นรอบปาก
สิวขึ้นที่รอบปากสามารถเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็น การแพ้เครื่องสำอาง ยาสีฟันที่ใช้ หรือการสวมใส่หน้ากากอนามัย หากพบว่ามีสิวขึ้นรอบปาก ไม่ควรแกะ หรือบีบสิวด้วยตนเอง ควรพบแพทย์เพื่อวางแผนรักษาให้เหมาะสม
สิวบนปาก หรือเหนือริมฝีปาก
สิวบนปาก หรือบริเวณเหนือริมฝีปากอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงก่อนมีประจำเดือน โดยผิวหน้าจะขับน้ำมันออกมามากกว่าปกติ ทำให้เกิดเป็นสิวบนปากได้ง่ายกว่าปกติ
สิวขึ้นมุมปาก
สิวขึ้นมุมปากทั้งบริเวณด้านซ้ายและด้านขวา อาจเกิดจากฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไป หรือในผู้หญิงที่กำลังจะมีประจำเดือน
แม้ว่าจะมีความเชื่อกันอย่างแพร่หลายว่าตำแหน่งของสิวสามารถบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพภายในได้ แต่ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่แน่ชัดสนับสนุนข้อสันนิษฐานนี้ การเกิดสิวขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ฮอร์โมน พันธุกรรม การอุดตันของรูขุมขน และการติดเชื้อแบคทีเรียครับ
หากคุณมีปัญหาสิว ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง แพทย์จะสามารถระบุสาเหตุของสิวและให้คำแนะนำในการดูแลผิวที่เหมาะสม
สิวขึ้นรอบปาก รักษายังไง
สิวขึ้นรอบปากรักษาอย่างไร? ก่อนอื่นเราต้องรู้ก่อนว่า สิวขึ้นที่รอบปากนั้นเป็นสิวประเภทอะไร ชนิดไหน เพื่อจะได้รักษาสิวขึ้นบริเวณปากได้อย่างถูกวิธี และเหมาะสม โดยวิธีรักษาสิวรอบปากเบื้องต้นที่สามารถทำตามได้ง่ายๆ ดังนี้
1. รักษาสิวขึ้นรอบปากด้วยการยาทารักษาสิว
การรักษาสิวขึ้นบริเวณรอบปากด้วยการทายาสิวมักจะใช้ยาที่มีส่วนผสมที่ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ลดการอักเสบ ช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่า โดยส่วนผสมในยาทาเฉพาะที่ช่วยรักษาสิวขึ้นรอบปาก เช่น
- Benzoyl Peroxide เป็นยาทาเฉพาะที่ช่วยรักษาสิว มีคุณสมบัติฆ่าเชื้อแบคทีเรียต้นเหตุของการเกิดสิวรอบปาก แต่มีข้อจำกัดคือจะทำให้ผิวแห้ง หรืออาจทำให้ผิวหนังเกิดการระคายเคือง ดังนั้นควรใช้ภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกรเท่านั้น
- เรตินอยด์ (Retinoid) เป็นกลุ่มอนุพันธ์วิตามินเอ ออกฤทธิ์ผลัดเซลล์ผิว ลดการอุดตันของต่อมไขมัน สามารถช่วยรักษาสิวอุดตันที่ขึ้นบริเวณปากได้
- ยาปฏิชีวนะ เช่น Clindamycin, Erythromycin, Dapsone เป็นต้น
- การเลือกใช้ยาทาสิว ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อให้ได้ยาทาที่เหมาะสมกับสภาพผิวและชนิดของสิว และควรใช้ควบคู่กับมอยเจอร์ไรเซอร์และครีมกันแดดเพื่อดูแลผิวให้แข็งแรง
การเลือกใช้ยาทาสิว ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อให้ได้ยาทาที่เหมาะสมกับสภาพผิวและชนิดของสิว และควรใช้ควบคู่กับมอยเจอร์ไรเซอร์และครีมกันแดดเพื่อดูแลผิวให้แข็งแรง
2. รักษาสิวขึ้นปากด้วยการเลเซอร์
ปัจจุบันการรักษาสิวขึ้นรอบปากสามารถรักษาได้ด้วยการเลเซอร์สิว ซึ่งเป็นหัตถการที่ให้ผลลัพธ์การรักษาที่ชัดเจน ไม่มีผลข้างเคียง และไม่ทิ้งรอยแผลเป็นจากสิว รวมถึงใช้ระยะเวลาในการรักษาที่ไม่นาน นอกจากนี้การเลเซอร์สิวขึ้นปากยังสามารถใช้รักษารอยดำ รอยแดง จากสิว ได้อีกด้วย โดยประเภทเลเซอร์สิวที่นิยมใช้ เช่น CO2 Laser, Dual Yellow Laser, Pico Laser, Vbeam Laser เป็นต้น
3. รักษาสิวขึ้นรอบปากด้วยแผ่นดูดสิว
หลาย ๆ คนมักใช้แผ่นดูดสิวช่วยรักษาสิวขึ้นรอบปาก นอกจากจะเป็นวิธีที่สะดวก ใช้ง่าย และรวดเร็ว แผ่นดูดสิวยังช่วยดูดเอาสิ่งสกปรกต่าง ๆ หรือของเหลว เช่น หนอง ที่อุดตันอยู่ในผิวหนังออกมา ทำให้สิวแห้งเร็วขึ้น ลดโอกาสเกิดการอักเสบ และยังช่วยให้สิวตรงปากสมานตัวเร็วขึ้น นอกจากนี้แผ่นดูดสิวยังช่วยป้องกันการแกะ เกา บริเวณสิวอีกด้วย
4. รักษาสิวขึ้นริมฝีปาก โดยการพบแพทย์ผิวหนัง
วิธีรักษาสิวขึ้นรอบปากที่ดีที่สุดนั้นคือการพบแพทย์ผิวหนัง หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพราะแพทย์จะช่วยหาต้นเหตุของการเกิดสิวที่ปาก และช่วยวางแผนการรักษาให้เหมาะสมกับสภาพผิว และความรุนแรงของสิวในแต่ละบุคคล
แนวทางป้องกันไม่ให้เป็นสิวที่ปาก
หากไม่อยากพบเจอปัญหาสิวขึ้นรอบปากซ้ำๆ ทาง M Vita Clinic มีแนวทางป้องกันไม่ให้เกิดสิวขึ้นปากง่ายๆ ที่สามารถปฏิบัติตามได้ ดังนี้
- ทำความสะอาดผิวหน้าอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง หรือหลังมีเหงื่อออกมาก
- หลีกเลี่ยงการใช้มือสัมผัสรอบๆ ปาก เพื่อป้องกันไม่ให้สิ่งสกปรก หรือเชื้อแบคทีเรียไปสะสมอยู่บริเวณปาก
- ใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่อ่อนโยน ไม่มีสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง ไม่ก่อให้เกิดการอุดตัน
- เช็ดทำความสะอาดรอบๆปากหลังแปรงฟัน
- หลังรับประทานอาหารควรเช็ด หรือล้างทำความสะอาดรอบๆ ปาก
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ พยายามไม่เครียดมากจนเกินไป
- หมั่นทำความสะอาดสิ่งของที่ใช้บ่อยๆ หรือสิ่งที่มักสัมผัสกับใบหน้า เช่น ผ้าเช็ดตัว ผ้าขนหนู ปลอกหมอน แปรงแต่งหน้า โทรศัพท์มือถือ รวมถึงเครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่า เป็นต้น
- หากต้องสวมใส่หน้ากากอนามัย ควรถอดเปลี่ยนทุกๆ 6-8 ชั่วโมง หรือถ้าภายในหน้ากากมีความอับชื้นควรถอดเปลี่ยน เพื่อป้องกันการสะสมของแบคทีเรีย
- หลีกเลี่ยงการแกะ แคะสิวที่ปากด้วยตนเอง เพราะอาจทำให้เกิดการอักเสบมากขึ้น หรือทิ้งรอยสิวเอาไว้
รีวิวรักษาสิวของเอ็มวีต้าคลินิก
คำถามที่พบบ่อย เกี่ยวกับสิวขึ้นรอบปาก ( Q & A )
Q : สิวขึ้นที่รอบปาก บีบได้ไหม
หากมีปัญหาสิวขึ้นรอบปาก ไม่ว่าจะเป็นสิวอุดตัน สิวอักเสบ สิวไม่มีหัว สิวหนอง หรือสิวประเภทไหนก็ตาม ไม่แนะนำให้บีบสิวออกเองครับ เพราะอาจส่งผลให้สิวเกิดการอักเสบมากขึ้น และลุกลามมากกว่าเดิม นอกจากนี้หากบีบสิวจนสิวหายแล้วอาจมีโอกาสที่จะทิ้งรอยสิว หรือรอยแผลเป็นเอาไว้ด้วยครับ
เพราะฉะนั้นจึงควรเข้าปรึกษาแพทย์เพื่อปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษาที่ถูกต้อง และเหมาะสมต่อไป
Q : อาหารอะไรทำให้เกิดสิวขึ้นรอบปาก
อาหารที่สามารถกระตุ้นให้เกิดสิวขึ้นที่รอบปากได้นั้น ส่วนมากจะเป็นอาหารประเภทนม อาหารหวาน ของมันของทอด และคาเฟอีน เนื่องจากอาหารเหล่านี้สามารถกระตุ้นการผลิตฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการเกิดสิว และทำให้เกิดการอักเสบในร่างกายได้
สรุปเรื่อง สิวขึ้นรอบปาก
สิวขึ้นรอบปาก หรือสิวที่ปากเกิดจากหลายสาเหตุ ทั้งปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก ไม่ว่าจะเป็นการอุดตันของรูขุมขน สิ่งสกปรก เชื้อแบคทีเรีย การแพ้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้า หรือสภาพอากาศ ฝุ่นควัน เมื่อพบว่าเป็นสิวขึ้นที่รอบปากควรรักษาด้วยวิธีเบื้องต้นที่หมอได้แนะนำไป หากมีอาการรุนแรงเพิ่มมากขึ้นควรเข้าพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ และวางแผนรักษาที่เหมาะสมต่อไปครับ
สำหรับใครที่สนใจรักษาสิวใกล้ฉันกับทาง M Vita Clinic เรามีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการรักษาสิว และความงาม นำโดย นพ. มนตรี อุดมประเสริฐกุล ผู้มีประสบการณ์ด้านความงามมากกว่า 12 ปี ผู้ที่ต้องการรับคำปรึกษาจากหมอสามารถติดต่อได้ตามช่องทางต่อไปนี้ครับ
ข้อมูลของ เอ็มวีต้า คลินิก (Mvita Clinic)
- เปิด วันอังคาร – อาทิตย์ (ปิดทุกวันจันทร์)
- อังคาร – ศุกร์ : 11:00 – 20:00 , เสาร์ – อาทิตย์ : 10:00 – 20:00
- ตั้งอยู่บน ถนน อโศกมนตรี หรือสุขุมวิท 21 ตรงข้ามโรงพยาบาลจักษุรัตนิน ครับ
- สามารถจอดรถได้ที่ คอนโด สุขุมวิท ลิฟวิ่ง ทาวน์ ไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมครับ
- เดินทางสะดวกได้ง่ายๆ สำหรับคนที่ไม่มีรถ หรือเลี่ยงรถติด ก็มาง่ายมากๆครับเพราะร้านเรา ใกล้กับ MRT เพชรบุรี ออก Exit 2 เดินมา
- ทางถนนอโศกมนตรี ประมาณ 200 เมตร ก็ถึง M Vita Clinic แล้วครับ
เอกสารอ้างอิง
Cafasso J. (2019, October 3). What Causes Acne Around the Mouth, and How to Treat and Prevent It. Healthline. https://www.healthline.com/health/acne-around-mouth
Dixit M. (n.d.). This is what can cause those annoying pimples around the mouth. Software. https://www.skin.software/journal/pimples-around-mouth
Sissons C. (2020, April 23), Treating acne around the mouth, Medical News Today. https://www.medicalnewstoday.com/articles/acne-around-mouth
วันเผยแพร่